1 milyon 350 bin küçükbaş, 350 bin büyükbaş hayvan varlığıyla Türkiye’nin önemli hayvancılık merkezlerinden biri olan Muş’ta besicileri çoban telaşı sardı.
Bin bir zorlukla uzun kış mevsimini atlatarak sürülerini otlatmak için meralara çıkaran besiciler, 8 bin lira maaşla çalışacak çoban bulmakta güçlük yaşıyor. Güneydoğu illerinden gelerek sürü yöneticiliği yapan çobanların besicilere aylık masrafı 10 bin lirayı aşıyor.
“Çobanların aylık gideri 8-10 bin lira üzerinde”
Muş’ta 1 milyon 350 bin civarında küçükbaş hayvan varlığı olduğunu ifade eden Muş İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Nimet Salkım, 650 bin hayvanın koyun keçi desteğinden faydalandığını söyledi.
Küçükbaş hayvancılık sektöründe çoban sorununun Türkiye’nin her yerinde yaşandığı gibi Muş’ta da yaşandığını belirten Salkım, “Hayvancılık sektöründe sosyal güvence garantisi olursa bu hem sürü sahipleri için avantaj sağlar hem de bu işi yapacak çobanlar için iyi olur ve aynı zamanda istihdam sağlanır. Çobanların aylık gideri 8-10 bin lira üzerindedir. Buna rağmen çoban bulamıyoruz. Çobanların bir sosyal güvencesi sürü sahibi üzerine maliyeti yüksek” dedi.
“Çoban tutmamız gerekirken kendi çocuklarımızla idare ediyoruz”
Besicilikle uğraşan hayvan sahibi Raif Meriç de kışın sona erdiğini ve artık bahar mevsimiyle birlikte hayvanları meralara bırakmaya başladıklarını söyledi. Çoban derdinin çok fazla olduğunu anlatan Meriç, “Çobanların aylık maliyetleri 8-10 bin liradan aşağı değil. Ayrıca çobanların yeme, içme, sigara, barınma ve geri gittiklerinde peynir, yoğurt, yün gibi ihtiyaçlarını da vermek zorunda kalıyoruz. Onun için çoban tutmak zor oldu. Artık 5-6 ay çoban tutmamız gerekirken kendi çocuklarımızla bu işi yapmaya çalışıyoruz. Çoban yerine 2-3 çocuk gönderiyoruz ancak bir çobanın işini yapabiliyorlar. Tabii ki çocuklardan çoban gibi verim alamıyoruz. Çobanlar daha verimli oluyor. Ama ne yapalım çobanlara o parayı verecek gücümüz yok. Çobanlar Diyarbakır, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak taraflarından geliyorlar. Bir aya kadar herkesin çoban tutmuş olması lazım. Her şeyi vermemize rağmen çoban bulunmuyor” ifadelerini kullandı.
“Sürünün çobanlığını ben yapıyorum”
Kendi sürüsüne çobanlık yapmak zorunda kaldığını belirten Serhat Oğlağo ise çobanların çok fazla para istediğini ve çoban tutmadığı için koyunlara kendisinin baktığını ifade etti. Çobanların her türlü ihtiyaçlarını karşıladıklarını vurgulayan Oğlağo, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sürünün çobanlığını ben yapıyorum. Çobanın her türlü ihtiyacını karşılıyoruz. Gittiği zaman peynir, süt, yoğurt gibi her türlü ihtiyacını da karşılamak zorundayız. Aylık 10 bin lira civarında bize maliyetleri oluyor.”
