Yaz aylarının gelmesi ile birlikte dağlarda güzel bir görüntü oluşturan Ters Lale çiçeği Hakkari Doğa fotoğrafçıları Esat Kılıç ve Emin Noyan tarafından görüntülendi.
Bir zamanlar bilinçsizce dalında kopartılan Ters lale çiçeğinin çarşı merkezinde satılmasına yönelik tepkilerin gelmesi üzerine ilgili kurumların uyarısı üzerine duyarlı vatandaşların dalında bıraktığı Ters lale çiçeği Hakkari’nin karlı dağlarını ayrı bir güzellik katıyor.
Ters lale ve lale Anadolu’nun bahçelerinde yüzyıllar boyu baş tacı olmuş çiçeklerdir. Türkiye’de ters lale Elazığ, Van, Hakkari ve Adıyaman bölgesinde yetişmektedir.
Halk arasında ‘Arıcak Lalesi’, ‘Ağlayan Gelin’, ‘Ağlayan Lale’, ‘Kerbelâ’, ‘Kral Lalesi’, ‘Yayla Çanı’, ‘Yere Bakan Lale’ ve ‘Galör’ olarak da bilinmektedir.
Ters Lale, yılda sadece Mart ve Nisan ayları arasında bir kere çiçek açar. Eriyen karın altından çıkar ve çok kısa ömürlü olur. Yalnızca 3 veya 4 hafta canlı kalabilir. Bahar müjdecisi olarak da sembolik önem taşımaktadır.
Ters lale doğanın değişik bölgelerinde bin ve 3 bin metre yükseklikteki yamaçlarda, taşlı ve meyilli arazilerde ve çalılıklarda doğal olarak yetişir.
Ters Lalenin çan şeklinde kırmızı, turuncu, mor ve nadiren de sarı renkli çiçekleri vardır. Bu rengarenk çiçekler, doğaya harika bir güzellik katar.
Bitkinin ortalama boyu 60–100 cm arasında olup, dallanmadan uzar. Yaprakları kiremit şeklinde ve dairesel dizilişlidir. Üzerinde zaman zaman beliren balözü damlasından dolayı, Ters Laleye Ağlayan Gelin adı verilmiştir.
Ters lale soğanları taze iken etrafa kuvvetli bir koku yayar; ancak bu koku ‘fritillarian alkaloit’inden dolayı zehirlidir. Bu nedenle oda içinde yetiştirilmesi uygun olmadığı gibi, aynı zamanda sağlık açısından da tehlikelidir.
Ters lale, genelde kozmetik ve ilaç sanayinde, süs çiçeği olarak da parklarda ve bahçelerin dekorasyonlarında kullanılmaktadır.
Başka ülkelere canlı olarak taşınabilmesi ve kolay üretilmesi gibi nedenlerle de günümüzde ekonomik değeri artmıştır.
Ters lale ihracatının büyük çoğunluğu Hollanda’ya, çok az miktarda da Almanya, İngiltere, ABD, Japonya ve Danimarka’ya yapılmaktadır” Feyzullah Taş (İHA)
