Hakkarihabertv.com/Haber Merkezi- İlimiz tomografik konumu ile çanak şeklindedir. Meteorolojik şartlar sebebi ile hava basıncının yükselmesi sonucu oluşan kirlilik had safhaya ulaşmaktadır. Soğuğun şiddetini iyice artırdığı günlerde kömür kullanımı da had safhaya ulaşıyor. Hakkari`de yaygın bir şekilde kullanılan kalitesiz kömür yüzünden hava solunamaz hale geldi. Şehir, dondurucu soğuklarla beraber kalitesiz kömür kullanımın artması sonucu neredeyse nefes alınamaz hale geliyor.
Kirlilik yüzünden şehrin semaları kararmaya başlarken, hastanelerdeki solunum yolu enfeksiyonu vakalarında ciddi artışlara sebep olduğu muhakkaktır..Hava kirliği astım krizlerini tetikler, kalp damar ve solunum hastalıklarda öldürücü etki yapabiliyor. Dünya sağlık örgütünün günlük ortalama kükürt dioksit sınır değerleri 125 olup AB günlük sınır değeri olan 125 parametresinin aşılması sağlık açısından endişe vericidir. İlimizde günlük hava kalitesinin bu parametrenin bazen iki katına yükseldiği ve tehlike sınırında olduğu görülüyor.
'Kükürt dioksit ve partiküllerin sınır üzerine çıktığı durumlarda hem astım krizlerinde artma hem de kalp hastalığı olanlarda kalp krizi, tansiyon yüksekliği ve ritm bozukluklarına bağlı ölümlerde ciddi artışlar meydana geliyor. Yoğun hava kirliliğinin küçük çocuklarda ve ileri yaştakilerde bronşit ve zatürree gibi solunum yolları enfeksiyonlarının artmasına ve ağırlaşmasına da sebep olacağından risk grubu insanların hava kirliliğinin yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmamaları gerekir. Dışarı çıkılması gereken durumlarda ise fazla hareketten kaçınılması, mutlaka burun yoluyla soluk alınıp verilmeli ve sigara gibi diğer kirleticilerden uzak durulmalıdır.
Kalorifer bacalarında çıkan zararlı maddeler, egzoz gazları kalp damar ve solunum hastalıklarda öldürücü etki yapabiliyor. Hava kirliliği sağlık üzerindeki olumsuz etkileri olarak; akciğer kanserinde, astım krizinde, göğüs daralması, öksürük, göz, burun, boğaz soluk alma ve üst solunum sistemi akut bozukluğunda artış, iş veriminde ve üretimde düşüşe, sağlık masrafında artış olduğu sebep olduğu gözlenmiştir.. Dünya Sağlık Örgütü ile Çevre Örgütü kalitesiz ve kalorisi düşük yakıtların salgıladıkları kimyasal gazlarla yakın temasta, kısa vadede, ortamında yaşamakta ise uzun vadede insan sağlığına çok ciddi zararlar verdiği bu yüzden kimyasal atıkları daha az zararı olan özellikle yenilenebilirb.
Temiz enerji kaynakları olarak kabul edilen güneş. rüzgâr vs. yakıtların kullanılması gerektiğini belirmektedir. İlimizdeki kirleticilerin önemli kaynağı katı yakıtlar ve motorlu taşıtlardır. Önemli miktarda partikül madde kükürt dioksit yayar. Ayrıca topografı ve meteorolojik şartlara göre yerleşim yerlerin kurulması gerekir. İlimizde çarpık kentleşme, imarsız yerleşme, nüfus artışı, motorlu taşıt sayısının artışı gecekonduların yaygınlaşması hava kirliliğini oluşturur. Çarpık kentleşme,nüfus artışıyla her geçen gün daha tehlikeli boyutlara varan hava kirliliğine radikal önlemler gerekiyor.
HAVA KİRLİLİĞİNİN ÖNLENMESİ
Basit önlemler evinizi ısıtmak için yüksek kalorili kömürleri kullanınız. Ağaç asla yakacak değildir. 6 ayda bir bacanızı temizleyiniz. Çünkü temizlememiş bacalar duman çıkışını engelleyerek sobanızdaki kömürün tam yanmasını engeller. Lodosla birlikte ölümlere sebep olur. Katı yakıtların denetimini kazan ve soba yakma tekniklerinin TSE belgeli soba ve kazanların kullanılması çok önemlidir.
Meteorolojik şartların oluşması durumunda kirliliğinin çevre ve insan sağlığını tehdit eder boyutlara ulaştığı, hava kirliğinin yoğun olduğu günlerde tek çift plaka uygulamasına giderek trafik sınırlanmalıdır. Emisyonunun en aza indirilmesi sağlanmalıdır. İthal kömürler analizi yapılmalıdır. Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde öğrencilerin açık alanda tören yapmaları önlenmelidir. Hava kirliliği ile ilgili eğitici programlar düzenlenmelidir.
Özellikle çocukların ve yaşlıların mecbur kalmadıkça akşam ve sabah saatlerinde dışarı çıkmamaları önem arz etmektedir. Sobalarımızda ve kalorifer kazanlarında yakacak olarak kullandığımız kömürler ya da diğer katı ve sıvı yakacaklar şehrin üstünde bir katman oluşturuyor. ucuz ve kalitesiz oluşu nedeniyle şehir merkezinde yoğun bir hava kirliliği meydana geldiğini, İlimiz için sorumluluk almaktan kaçınıyoruz.Şehirde tek bir fabrika bile olmamasına rağmen, akşam saatlerinde şehrin üzerinde toz bulutları oluştuğunu, kirliliği seyredip yakınmaktan başka bir şey de yapmıyoruz.Akıl sağlığı yitirmiş bir vatandaşımız çöpleri yakarak havayı kirletmekte biz ise suyu, havayı, toprağı kirletmekteyiz.
Pikniğe gideriz berçelan yaylası gibi doğa harikasını atıklarımızla kirletiriz. Bir çöp kültürümüz yok. Oysa medeniyetimizde imamın yarısı temizliktir. Sokağımızın başına gelişi güzel atarız çöpleri. .Bütün akarsularımızı, derelerimizi, su kaynaklarımızı kirletmişiz., Hakkari'de başta kanser olmak üzere diğer hastalıkların artışının yoğun hava kirliliğine bağlıdır.hava kirliğinin çözüm yollarını bulmamız gerekir.
HAVA KALİTESİNİN KORUNMASI
Doğal kalıcı tek çözüm ormanların alanların oluşturulması kent ormanlarının kurulması çünkü otomobilimizin kontağını çevirirken bile oksijen gerekir. Oksijen kaybını önleyemeyiz ama oksijen yapımını sağlayabiliriz. Erişkin bir kayın ağacının, yaklaşık 10 insana bir sene boyunca yetecek kadar oksijen üretebiliyor. Çünkü her şey havaya muhtaçtır. İnsanoğlu en fazla 5 dakika havasız yaşayabilir. Dünya da her yıl hava kirliliğinden 3 milyon insan ölmektedir.
Bu da dünyada ki toplam ölümün %5’i oluşturur. Yansız ABD yılda 60.000 kişi partikül kirliliğinden ölmektedir. Yanı başımızdaki komşu ülke İran da 2006 yılı içerisinde 3600 kişi egzoz gazı ve hava kirliliği sonucu hayatını kaybetmiştir. Özetle hava kalitesinin korunması hayati bir konudur. Hava görmemize duymamıza dünyamızın ve bütün canlıların yaşaması ancak hava ile olur.
Yetişkin bir kişi günde ortalama 13.000–16.000 litre veya ömrü boyunca 400–450 milyon litre hava solumaktadır. Hava her birimize 15 ton ağırlık basınç uygular. Cenabı hak bu ağırlığı vücudun iç basıncı ile dengeler. Hava kirliliği insan sağlığını doğrudan etkiler. Dünyanın en büyük sorunu olan küresel ısınmanın en büyük sebebi olan oksijen yapımını sağlayan ormanların yok edilmesidir. Ormanlar kirli havanın %50 sini temizliyor. Bu sağlanmadığından hava kirliliği hava katmanlarından sera etkisine bu ise iklim değişikliğine, yol,açar. Unutmayalım;Orman alanları oluşturmasak, gelecekte temiz havayı reçete ile eczanelerde almaya mecbur kalırız.
