Çocuğun intihar eğiliminin fark edilip engellenebileceğini vurgulayan Psikolog Sercan Armut intihara meyilli olduğundan şüphelenilen kişilere, “endişelendiğinizi ve ona yardım etmek istediğinizi söylemekten çekinmeyin” uyarısında bulundu.
2023 biterken, Hakkari’de en çok konuşulan konulardan biri de intiharlar oldu.
Bu yıl Hakkari başta olmak üzere ilçelerde peş peşe intiharlar yaşandı. Yetişkinlerin yanı sıra çocuk intiharlarına da tanık olduk.
İntihar Nedenleri?
Duygudurum bozukluklarında kontrolsüz antidepresan ilaç kullanımı, davranım bozukluğu, madde kullanımı ve alkol kullanımı ergenlerde en büyük intihar nedenleri arasındadır. Psikolog Sercan Armut; Doğası gereği kaygı düzeyinin yüksek olduğu ergenlik döneminde, medyadaki uygunsuz örneklerle taklit ve özenti ergenlerdeki intihar riskini arttırmaktadır.
Ruhsal ve kişilik bozuklukları, umutsuzluk, ailede depresyon ve intihar öyküsü, ebeveyn kaybı ya da boşanma, aile sorunları, fiziksel veya cinsel istismar, sosyal desteğin azlığı, akran zorbalığı gibi nedenlerin çocuklarda intihar yönelimi arasında yer aldığını gözlemleyerek belirtti.
Psikolog Sercan Armut;
İntihar eğilimi, fark edilebilir!
İntihar için alarm belirtilerini şöyle sıralayabilirim:
– Ölümle aşırı meşguliyet, ölümden çokça bahsetmek (Ölümle ilgili konuşma, ölüm videoları izleme, anlattığı olay ya da öykülerde yinelenen ölüm temaları, vb.),
-Yoğun üzüntü, sıkıntı, umutsuzluk, karamsarlık, amaçsızlık ve içe kapanma,
-Boşvermişlik, son zamanlarda sorumluluklarını almamaya başlamak, okuldan devamsızlık artışı,
-Eskiye nazaran yalnızlığı daha çok yeğlemek, ailevi ve sosyal aktivitelerden kendini çekme, uyuşturucu madde kullanımı ya da kullanımı artırmak,
-Son zamanlarda artan uyku problemleri, huzursuzluk,-Manevi değeri olan eşyalarını durduk yere vermek,-Okul performansında düşme,-Artan sinirlilik ve tahammülsüzlük.
İntihar girişiminde bulunan ya da tamamlayan insanlar, genellikle söyledikleri ya da yaptıkları şeylerle, birçok uyarı işareti gösterir. Bir gencin gösterdiği uyarı işaretleri arttıkça, intihar etme riski de artar. Çocuğunuz ya da çevrenizdeki birisinde bu belirtileri fark ettiğinizde onun intihara meyilli olabileğini bilmek önemli.
Tabiki bunlar illaki kişide intihara meyil olduğunu göstermez ancak bu belirtiler arttıkça intihar etme riskinin arttığının da bilincinde olmamız önemli. Böyle bir durumda kişiye son zamanlardaki davranış değişikliklerinin sizi endişelendirdiğini belirtip zor zamanlarımızda aklımıza, kendimize zarar verme tarzı düşüncelerin gelebileceğini ve aklına gelen böyle düşünceler varsa sizinle paylaşabileceğini söyleyerek başlayabilirsiniz.
Böylelikle yukarıda belirtilen uyarı işaretlerine dikkat ederek çocuğunuzla konuşabilir, böylelikle de intiharı önleyebilirsiniz.
Her ne kadar bizler biriyle intihar hakkında konuştuğumuzda aklına intihar düşüncelerini sokmuş olmaktan çekinsek de araştırmalar, bu endişelerimizin yersiz olduğunu ve intihar hakkında konuşmanın kişileri intihar hakkında düşünmeye itmediğini göstermektedir.
Böylelikle çocuğunuzun veya bir tanıdığınızın intihara meyilli olduğundan şüpheleniyorsanız, endişelendiğinizi ve ona yardım etmek istediğinizi söylemekten çekinmeyin. Bununla beraber kimi çocuk ve gençlerin ne olursa olsun bu düşüncelerini paylaşmayacaklarını akılda tutmakta fayda var. Bundan dolayı kişi öyle düşünceleri olmadığını söylese bile siz hâlâ intihar edebileceğinden şüpheleniyorsanız mutlaka yardım alın.
İntihar önlenebilir mi?
Psikolog Sercan Armut; Bu soruya verilecek yanıt intiharı önlemenin son derece zor olduğudur. Depresyonda veya başka bir psikiyatrik bozukluk nedeniyle intihar düşüncesinde olan birinin düşünceleri sınırlı ve akıl dışı olup, yardıma ihtiyacı olduğunun bilincinde değildir.
İntiharı önleme programları çerçevesinde yüksek intihar riski taşıyan gruplarda sosyal ve kişiler arası etkinlikler düzenlenerek yalnızlık, yalıtılmışlık, sevilmeme, hayatın anlamsızlığı gibi duygularla mücadele edilmeye çalışılmalı.
Psikolog Sercan Armut; İntihara eğilimli davranışların önemli bir bölümünün dolaylı bir iletişim yolu olduğu bilinmeli, gerek ruh sağlığı uzmanları gerekse diğer bireyler intiharı önlemede üzerlerine düşen sorumluluğu almalıdır, diye ifade etti.
