Meme ağrısı; mastodini veya mastalji olarak adlandırılır. Kadınların doktora en sık başvurmasına neden olan meme şikayeti; meme ağrısıdır. Sağlıklı kadınların çoğunda hafif veya şiddetli, özellikle adet döneminden önce ortaya çıkan meme ağrısı vardır. Bu belirtiyle doktora yapılan başvuruların önemli bir kısmında neden çevresindeki olaylardan etkilenerek meme kanserine yakalanmış olma korkusudur. Meme ağrıları adet döneminin herhangi bir döneminde yani adetten bağımsız bir şekilde ortaya çıkabilirler. Bazı meme ağrıları ise dönemseldir.
Meme ağrısı hangi durumlarda artar?
- Sigara kullanımı
- Kafein tüketimi
- Stres
Meme ağrısı neden olur?
- Meme ağrısının en sık sebebi memedeki yapısal değişiklikler (fibrokistik değişiklikler: kanserle ilişkisi yoktur), kistler ve iltihaplardır.
- Meme kanserinin meme ağrısına yol açması pek olağan değildir (kanserlerin sadece %1-2’sinde meme ağrısı olur). Ağrının kanseri düşündürmesi için memenin belli bir bölgesinde, bir kitle ile birlikte, kanlı meme başı akıntısı ile birlikte ve sebat eden ağrı olması gerekir.
- Meme kanallarında olan genişlemeler
- Göğüs duvarının kas ve kemiklerinden kaynaklanan ağrılar
- Göğüs kafesi sinirlerinden kaynaklanan ağrılar
Dönemsel meme ağrıları
- Özellikle adetten 7-10 gün önce ortaya çıkan ve adet kanamasıyla birlikte ortadan kaybolan meme ağrıları doğurganlık çağında sık görülürler. Adet öncesi sendromunun belirtilerinden biri olarak ortaya çıkabilecekleri gibi adet öncesi dönemin tek belirtisi de olabilirler.
- Ağrı genellikle her iki memede mevcuttur ve meme dokusunun en yoğun olduğu üst dış kadranlarda daha sık ve şiddetlidir. Koltukaltı bölgesine, kola ve hatta dirseğe doğru yayılabilir.
- Dönemsel meme ağrısı basit bir hassasiyet şeklinde olabileceği gibi, sütyen giyilmesinin bile ağrıyı şiddetlendirdiği, biriyle kucaklaşmanın veya yüz üstü yatmanın bile dayanılmaz olduğu durumlar da söz konusu olabilir.
- Bu tür ağrılar sıklıkla kronikleşir ve kadınların % 80'inde ağrılar menopoza kadar devam eder.
Dönemsel olmayan meme ağrıları
- Adet dönemiyle hiçbir ilişkisi olmayan ve nedeni tam olarak aydınlatılamamış bu tip meme ağrıları genellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkar ve bazen menopoz çağındaki kadınlarda da oluşabilir.
- Ağrılar düzensiz aralıklarla oluşur ve meme dokusunun bir bölümünde olabileceği gibi tüm memeye de yayılabilir. Bu tür ağrılar genellikle "yanma", "çekilme", "sızlama", "zonklama" şeklinde olabilir.
- Dönemsel ağrılarda olduğu gibi koltukaltı bölgesine veya kola yayılabilirler.
- Bu tür ağrılar başladıktan sonra 2-3 yıl devam edebilir. Kadınların yarısında ağrılar bu süre içerisinde hafifleyerek kendiliğinden geçer.
Emziren kadınlarda meme ağrısı neden olur?
- Emziren bayanlarda en sık rastlanan meme ağrısı nedeni; meme başında çatlaklar olması ve memenin iltihaplanmasıdır.
- Meme başı çatlağı emzirme esnasındaki tahrişten kaynaklanır.
- Ateş, titreme, memede ağrı, kızarıklık ve şişlik ana belirtileridir. Bazen kan sızıntısı ve şiddetli ağrıya neden olabilir.
- Tahrişin azaltılması ile tedavi edilir. Ama bazen bu çatlaklardan süt kanallarına giren mikroplar memenin iltihaplanmasına yol açar.
- Geç kalınırsa meme apsesi gelişir ve ameliyatla apsenin boşaltılması gerekir.
Tanı ve Tedavi İşlemleri
- Ağrı meme kanserinin ender görülen bir belirtisi olmasına karşın yapılan tıbbi değerlendirmeyle meme kanseri olmadığı belirlendikten sonra tedaviye başlanır.
- Bu amaçla; önce bir Genel Cerrahi Uzmanı tarafından meme muayenesi gerekir.
- 40 yaş altı kadınlarda meme ultrasonu ve 40 yaş üzerinde mamografi ve meme ultrasonu yapılır. Risk faktörü olan kadınlarda veya hekim tarafından gerekli görülen durumlarda mamografi 35 yaştan sonra yapılabilir. Ayrıca, şüphede kalınan olgularda memenin manyetik rezonans görüntüleme (MR) tetkiki de yapılır.
- Bu tür bir rahatlama çoğu kadında tedavi için yeterli olmaktadır.
- Tedavide öncelikle kadının kendi meme ölçü ve şekline uygun sütyen kullanarak tedaviye katkıda bulunması son derece önemlidir.
- İlaç tedavisinde çok çeşitli ilaçlar ve hormonlar kullanılmakta olup her kadının çeşitli türden ilaçlara verdiği cevap farklıdır. Bu nedenle tedavi en az yan etkisi olan ilaçla başlanır ve deneme-yanılmalar sonunda etkili ilaç bulunur.
- Menapoz öncesi hanımların büyük kısmında görülen bir şikayettir. Kişilerin mesleki, sosyal ve psikolojik hayatlarını etkileyen bir sorundur.
- Meme ağrısı kronikleşebilir ve uzun yıllar devam edebilir
