Hafta sonu Suudi Arabistan tarihinin en büyük yolsuzluk operasyonlarından birisi gerçekleştirildi. Aralarında prenslerin ve bakanların da bulunduğu çok sayıda kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar arasında en dikkat çekici olan ise 17 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 100 kişisinden birisi olan Prens El Velid Bin Talal idi.
Suudi Arabistan'ın ilk Kralı olan ve İbni Suud olarak da bilinen Abdülaziz bin Abdurrahman'ın torunu Prens El Velid, belki de ülkenin en önemli yatırımcılarından. 1955 doğumlu Prens El Velid'in kişisel internet sitesinde yer alan biyografisinde, küresel ölçekteki şirketlere yaptığı yatırımlar sıralanıyor.
SARAYINDA KENDİSİNİ EĞLENDİRMESİ İÇİN CÜCELERİ VAR
Uzun liste içerisindeki şirketlerden bazıları şöyle:
Twitter, Euro Disney, Twentieth Century Fox, lüks oteller, Suudi Arabistan'da yapımı devam eden ve tamamlandığında dünyanın en yüksek binası olacak olan kule.
Prens El Velid'in bu yatırımları, özel yaşamının da zaman zaman uluslararası basına yansımasına neden oluyor. Business Insider haber sitesi, bir haberinde "Prens El Velid sarayında kendisini eğlendirmesi için cüceler tutuyor. Sırf eğlence olsun diye bazen cüce hizmetçilerini sağa sola fırlatıyor." diyordu.
İKTİDARDAN UZAKLAŞAN HANEDAN KOLUNUN BİR PARÇASI
Her ne kadar El Velid ilk Kral İbni Suud'un torunu olsa da, daha gençlik yıllarındayken tahta geçme şansı yok denecek kadar azalmıştı. Ancak El Velid'in babası Talal Bin Abdülaziz, 1960'lı yıllarda krallığın katı yönetim biçimini eleştirmeye başlayınca aile iktidardan uzaklaştırıldı. Yine de El Velid bin Talal, zaman zaman yaptığı iktidar çıkışlarıyla da biliniyordu.
SERVETİ NASIL ELDE ETTİ?
ABD merkezli Vanity Fair dergisi, 2013 yılında 'Çöldeki Hissedar' başlığıyla El Velid'in geniş bir biyografisini yayınlamıştı. O yazıda, El Velid'in 30'lu yaşlarında ABD'nin California eyaletinde bulunan Menlo College'ta işletme eğitimini tamamlayarak, Suudi Arabistan'a döndüğü aktarılıyor:
"El Velid babasından 30.000 dolar almış ancak bu parayı bir yılda tüketmişti. Bu kez babası oğluna 300.000 dolar vermişti. El Velid'in bu parayı bitirmesi üç yıl sürmüştü."
Yazıda Prens El Velid babasından üçüncü kez para istediğinde şansının döndüğü ifade ediliyor:
"El Velid'in babası bu kez para değil, öğüt verdi: 'Kendi işini kur'. Suudi kraliyet ailesinin varlıklarını da teminat olarak gösteren Prens, çektiği kredileri akıllıca yatırımlar için kullanmaya başladı."
Ancak El Velid'in servetini sırtını Suudi Arabistan'ın petrol sektörüne dayayarak oluşturduğunu ifade edenler de var. Hatta Vanity Fair'e konuşan bazı isimler, El Velid'in kraliyet ailesi için sadece paravan olduğunu ifade ediyor.
Her ne kadar nasıl olduğu konusunda tartışmalar devam etse de, Prens El Velid, 1990'ların başlarında dünyanın en zenginleri listesinde tepelere tırmandı. Üstelik servetini Suudi kraliyet ailesinin varlıklarıyla değil, o dönemlerde zor durumda olan ABD bankası Citicorp'a yaptığı yatırımla artırdı.
SERVETİ KONUSUNDA AĞZI HİÇ SIKI OLMADI
Citicorp yatırımının büyük bir getiri sağlamasının ardından Prens El Velid, Suudi Arabistan'a bağlı kalmak zorunda olmayan uluslararası bir yatırımcıya dönüştü. 62 yaşına Apple ve Twitter gibi teknoloji dünyasının en önemli şirketlerinde hisse sahibi oldu.
El Velid serveti konusunda hiçbir zaman ağzı sıkı da olmadı. Hatta ekonomi ve iş dünyası dergisi Forbes'u, servetini olduğundan daha düşük göstermekle suçlayarak dava açmıştı.
BODRUM'DA TATİL GELENEĞİ
Prens El Velid için Türkiye ise gözde bir tatil ülkesi. Bu yaz Bodrum'a giden El Velid'in özel uçağından 300 bavul ve 30 bisikletin indirildiği, Türkiye'de basına yansımıştı.
Doğan Haber Ajansı, Temmuz ayındaki bir haberinde, Prens El Velid ve beraberinde Bodrum'a gelen kraliyet ailesi mensuplarının bir akşam yemeği için 5 bin 280 euro hesap ödediğini, 500 euro da bahşiş bırakarak restorandan ayrıldıklarını yazmıştı.
11 EYLÜL BAĞIŞI VE TARTIŞMALAR
11 Eylül 2001'deki El Kaide saldırılarının ardından El Velid, Dünya Ticaret Merkezi kulelerinin vurulduğu New York eyaletine 10 milyon dolar bağışlamayı teklif etti.
Ancak dönemin New York Belediye Başkanı Cumhuriyetçi Rudy Giuliani, El Velid'in Filistin meselesinde İsrailve ABD'yi eleştiren açıklamalarını gerekçe göstererek bu bağışı reddetmişti.
SUUDİ ARABİSTAN'A YATIRIM
Ülke dışında kazandığı servetini ülke içerisinde büyük ve gösterişli projelere harcayan Prens El Velid'in son projesi, dünyanın en yüksek gökdelenini inşa etmekti. Cidde'de yapımı devam eden kule için Prens El Velid, Forbes dergisine verdiği röportajda, "Cidde'nin merkezi olacak. Tam bir mıknatıs inşa ediyoruz" diyordu. Kulenin yapımının 2019'da tamamlanması bekleniyor.
"SOSYAL SORUMLULUK" VE SİYASİ DURUŞU
Prens El Velid, servetinin bir bölümünü de ihtiyaç sahiplerine yardım için harcamak istediğini söylüyordu. Forbes dergisi muhabiri, Riyad'ın fakir mahallelerinde Prens El Velid ile birlikte gezerken yaşadıklarını dergideki yazısında şöyle aktarıyordu:
"İçi para dolu zarfları sokaktaki insanlara dağıtırken 'Şu hale inanabiliyor musun? Korkunç' diyordu."
'Arap Baharı' döneminde New York Times için bir yazı kaleme alan Prens El Velid, Arap dünyasındaki baskıcı rejimleri kınıyor, baskıcı rejimleri sadece kendi çıkarlarına hizmet etmekle suçluyordu.
Prens El Velid son olarak iki yıl önce Bill Gates gibi Batılı milyarderlerin izinden giderek, tüm servetini 'Daha barışçıl ve adil bir dünyanın tesis edilmesi için' bir vakfa bağışlayacağını söylemişti.
TRUMP İLE AĞIZ DALAŞI
Prens El Velid, ABD'deki başkanlık yarışı sırasında Donald Trump için "Amerika'nın yüz karası" demişti. Twitter mesajında Trump'a başkanlık yarışından çekilmesi çağrısında bulunmuştu.
Trump ise Prens'e "Budala" diye karşılık vermiş, onun 'baba parasıyla Amerikalı siyasetçileri yönlendirmeye çalıştığını' söylemiş ve "Ben seçilince böyle bir şey olmayacak" demişti. Prens El Velid, seçimi Donald Trump kazanınca zeytin dalını da uzatmış ve "Seçilmiş Başkan Donald Trump, farklı görüşler olsa da Amerika konuştu. Tebrikler ve başarılar" demişti.
NEDEN GÖZALTINA ALINDI?
Prens El Velid'in yanı sıra 10 prens daha gözaltına alınmış durumda. Washington Post, Prens El Velid'in kuzeni Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın 'yolsuzlukla mücadele' operasyonunu başlatmasının altında, Kral Selman'ın tahttan inmeyi planlaması olabileceğini yazıyor.
El Velid Forbes'a verdiği röportajda, "Bu ülkede Kral Abdülaziz'in oğulları ve torunları tahta çıkar. Ben de onlardan birisiyim" diyordu. Washington Post ise, "Durmadan dünyayı gezen uluslararası yatırımcı Prens El Velid, veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın gözünde bir tehdide dönüşmüş olabilir mi?" sorusunu soruyor.BBC
