04 Aralık 2024
  • İstanbul9°C
  • Ankara4°C

3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ VE FARKINDALIĞI

Doç.Dr. Şükrü Bingöl

03 Aralık 2024 Salı 08:05

Birleşmiş Milletler tarafından Dünya Engelliler Günü olarak kabul edilen 3 Aralık günü engellilerin, hayatı herkes gibi rahat yaşayabilmeleri, onlara yönelik toplumsal bilincin ve farkındalığın artırılması açısından önemli günlerden biridir.

Dünyada 1 milyardan fazla insan engellidir. Dünya nüfusunun yüzde 15'ini oluşturan engelli kişiler dünyanın en büyük azınlığını oluşturmaktadır. Ayrıca her yedi kişiden biri engellilikten etkileniyor.

Tanım ve Türleri

Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeni ile toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişi. Engellilik türleri şunları içerir:

Fiziksel bozukluk

Duyusal bozukluk

Kognitif bozukluk

Zihinsel zayıflık

Zihinsel hastalık

Kronik hastalık

Bazı engelli kişiler birden fazla bozuklukla birlikte yaşamaktadır. Ne türde ve ne kadar engel olursa olsun, engelliliğin kişinin yaşamına etkisi derindir. Engellilik çoğu zaman sağlığın bozulmasına yol açar. Ek olarak, engelli bir kişi daha düşük eğitim başarısına sahip olabilir. Sonuç olarak engellilik, ekonomik fırsatların azalmasına neden olabilir. Engellilerde yoksulluk oranları da daha yüksektir. Birçok ülke ve kültür, engelli bireylerden uzak durarak onların tecrit içinde yaşamalarına neden oluyor.

Uzun yıllar boyunca ayrımcılık, hizmetlere erişim eksikliği, sosyal destek eksikliği ve engellilik konusundaki bilgisizlik, engelli bireylerin karşılaştığı temel zorluklardan bazıları olmuştur. Günümüzde bile bu zorluklar devam ediyor.

Bu yılki Uluslararası Engelliler Günü’nü kutlamak amacıyla New York’ta düzenlenen etkinlikte, engelli kişilerle ilgili öncelikli alanlara odaklanarak 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündeminin beş ayağı etrafında tartışmalar yer alacak:

Engelli kadınlar ve kız çocukları için toplumsal cinsiyet eşitliği (İnsanlar);

İklim değişikliğinin engelli kişiler üzerindeki orantısız etkisi (Gezegen);

Engelliliği kapsayan kalkınma için kaynak sağlanması (Refah);

Çatışma durumlarında engelli kişilerin ihtiyaçlarının karşılanması (Barış);

Küresel topluluğun engelli bireylere yönelik dayanışmayı güçlendirmek için birlikte çalışmaya yönelik taahhütleri (Ortaklıklar).

Engelliliğin önlenmesi:

Her bebeğimize;

- Yeni doğan işitme taraması

- Fenilketonüri, Biyotidinaz ve Hipotiroidi Taraması,

- Gelişimsel Kalça Çıkığı erken tanı ve tedavisi

- Hemoglobinopati  taramaları yapılmakta,

- Erken yaş taramalarının yaygınlaştırılması hazırlıkları yapılmaktadır.

Sonuç olarak; engeli olan kişilerin önündeki engellerin kaldırılması, kendilerinin ve ailelerinin yaşam kalitesinin yükseltilmesi dileği ile

Engeller hayatın ritmini yakalamaya engel olamaz.