A VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR!

Büyüme, üreme, kemik ve diş gelişimi için olmazsa olmaz… Vücudumuz için de vazgeçilmez… Retinol (hayvansal gıda) ve karoten (bitkisel gıda) olarak ikiye ayrılan A vitamini, yağda erir ve enfeksiyonlara karşı direnci artırır. A vitamini, ısıya ve pişirmeye karşı da dayanıklıdır.

A vitamininin faydaları

• Bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Kemik, diş ve diş eti gelişimine yardımcı olur.
• Gece körlüğüne karşı etkilidir ve göz bozukluklarının tedavisine yardımcı olur.
• Bazı kanser türlerine karşı etkin rol oynar.
• Deri, tırnak ve saçların sağlıklı olmasını sağlar.

Hayvansal gıdalarda daha çok bulunan A vitaminini bitkisel gıdalardan alabilirsiniz. A vitaminin bulunduğu besinler şöyle sıralanabilir:

• Hayvansal gıdalar: Karaciğer, balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, böbrek, peynir, yoğurt.
• Bitkisel gıdalar: Ispanak, maydanoz, mercimek, pırasa, brokoli, pazı, kabak, havuç, patates, kavun, kırmızı biber, greyfurt, bezelye, karpuz.

A vitamini eksikliği nasıl belirti verir?
Bu besinler az tüketildiğinde a vitamini eksikliği görülür. Ancak A vitamini eksikliği sık görülen bir durum değildir. Ancak gebelik ve emzirme döneminde A vitamini eksik alınabilir. Anne sütüyle yeterince beslenemeyen bebeklerde A vitamini eksikliği görülebilir. A vitamini eksikliğinde sıklıkla görülen belirtiler şöyledir;

• Bağışıklık sistemi zayıfladığı için enfeksiyon hastalıklarına yakalanma sıklığı artar.
• Çocuklarda normal büyüme ve gelişme sağlanamayabilir.
• A vitamini eksikliği sindirim organlarını kötü yönde etkiler.
• Aşırı cilt kuruluğu görülür.
• Göz aşırı kurur.
• Demir eksikliğine neden olabilir.
• Gece körlüğü oluşabilir.
• Kemik ve dişler zayıflar.
• Göz, burun, sinüs, orta kulak, ağız, akciğer ve idrar yolu enfeksiyonları artarken, epitel doku sertleşir.

A vitamini fazlalığı
A vitamini eksikliği olduğu gibi fazlalığı da görülebilir. A vitamini fazlalığı; baş ağrısı, cilt kuruluğu, kusma, yorgunluk, kalitesiz uyku, saç dökülmesi, sinir sisteminde hasar, eklem ve kemik ağrılarına neden olabilir. A vitamini fazlalığı aynı zamanda hamile kadınlarda riskli doğum oranının artmasına yol açar.

Bazı araştırmalara göre, fazla miktarda A vitamini ve beta-karoten takviyesi almak; menopoz sonrası kadınlarda kalça kırığı riskini artırıyor.

Günde 10.000 IU'dan fazla A vitamini alan kadınların doğurduğu her 57 bebekten birinde malformasyon tespit edilmiştir. Yine bir başka araştırmada sigara içen kişilerde günde 20 mg ek beta-karoten alanlarda akciğer kanseri riskinin yüzde 18 arttığı görülmüştür.

Bu çalışmada günde 30 mg beta-karoten ve 25.000 IU A vitamini alımının akciğer kanseri, kardiyo-vasküler ölüm ve ortalama ölüm sıklığındaki artışa neden olabileceği ileri sürülmüştür. Bu nedenlerle A vitamini kullanmadan önce uzman bir doktora başvurmak gerekir.

Günlük A vitamini ihtiyacı ne olmalı?
Hayvansal gıdalardan alınacak günlük A vitamini ihtiyacı şöyledir:

• Erkeklerde 1000 mcg
• Kadınlarda 800 mcg
• Yenidoğanlarda 375 mcg
• 1-3 yaş grubu çocuklarda 400 mcg
• 7-10 yaş grubu çocuklarda 700 mcg