AHMET DERE HÊVİYÊN Jİ BO 2010'AN

AHMET DERE

Bi awayeke giştî sala 2009'an di cewherê xwe de hin pêşketinan lipêşxist lê belê di rastiyê de jî ew pir bizehmet derbas bû. Bi taybetî ji bo Tirkiyeyê û pirsgirêka Kurd sala borî derd û kederan zêdetir kir. Dibe ku heman derd, keder û zehmetî ji aliyê her kesê ve nehatibe dîtin lê belê ez dizanim ku derdorên pêwendîdar di zanistiya bûyeran de ne.

Piştî saleke wiha bizehmet ez hêvîdar im ku 2010 nebe dumahîka 2009'an. Dema ku mirov li rewşa gelê Kurd û her wiha ya gelê Tirk binêre baş dixûyê ku daxwazên ji bo pêşketinan mezin bûne. Li Tirkiyeyê hin derdor hêviyên xwe ji AKP'ê hene, hin derdor jî li gorî konjonktûra herêmî û navneteweyî bihêvîne. Di nava raya Kurd de jî hêviyên pir kesan bi têkoşîna rizgariyê heye. Di bingeha hêviyên van hemû derdoran de rastiyeke heye.

Beriya her tiştî niqaşên ku di sala borî de pêkhatin, ên di derbarê çareseriya pirsgirêka Kurd de, di vê sala nû de jî wê bidomin. Çendî armanca AKP û ya dewleta tirk li ser esasê çareseriya vê pirsgirêkê pêşnekeve jî ew nikarin li pêşiya pêla vîna gelan zêde liberxwe bidin. Digel pêlên nijadperestiya tirk, di nava raya giştî a Tirkiyeyê de jî bingeha ji bo pêvajoyeke aştiyane çêbû ye. Lewre ez dibêm wê 2010 nebe dubareya sala 2009'an.

Li gorî daxûyaniyên rayedarên AKP'ê wê pêvajoya « Vebûyîna Demokratîk » bidome. Lê baş derketiye holê ku AKP vê projeyê li ser esasê têkbirina Hêza Rizgariya Gelê Kurd lipêş dixe. Lewma di mehên destpêka vê salê de wê hin xire-cire û hetta dibe ku şer bikeve rojeva Tirkiyeyê. Daxûyaniyên rayedarên KCK'ê jî di vî warî de îşareta heman rewşê dikin. Lewre ez ji niha ve dibînim ku wê 6 mehên destpêka vê salê bizehmet derbas bin.

Digel heweşa CHP'ê û ya MHP'ê, di vê sala 2010'an de li Tirkiyeyê ti hilbijartin çênabin. Dibe ku MHP û CHP vê mijarê tim di rojevê de bihêlin lê belê wisa diyar e ku AKP nahêle ew bigehêjin armanca xwe. Di nava van niqaşan de divê BDP bikaribe tenzîma xwe baştir qayîm bike û xwe ji bo hilbijartinên 2011'an amade bike. Li gorî ku ez dibînim di vî derbarî de hin êş û keder hene lê belê ev nabin sedemên keleman.

Qasê ku dixûyê li Başûrê Kurdistanê her ku diçe rewş baştir aramî dibe û di her aliyê de pêşketin diafirin. Heke rayedarên Başur dîqet bikin ku ew neyên leystoka hin hêzan -weke Tirkiye, Iran û hwd- ez bawer im wê li vê heremê asta jiyanê bilintir bibe û ev herêm bibe navendeke girîng ya Rojhilata Navîn. Di vî derbarî de hêviyên min hene.

2010 wê ji bo Îran û Sûriyeyê jî bizehmetî derbas be. Bi taybetî li Îranê muxalefet wê zêdetir bihêz bibe. Ev rewş wê bibe sedemê ku Ahmedînejad û ekîba wî dest bavêjin darê zorê, heman tişt niha jî diqewime. Li aliyê din Amerîka û Ewropa jî bêdeng nasekinin û dixwezin muxalefetê dûjtir bikin. Lewre ez ji niha ve dibînim ku wê 2010 ji bo Îranê bibe saleke qederê. Di demeke wisa de bêguman rola Kurdan jî pir mezin e. Bi taybetî berpirsyariyeke mezin dikeve ser milên PJAK'ê.

Di qada navneteweyî de jî niqaşên di derbarê pirsgirêka kurd de ketine asteke bilind. Ez bihêvî me ku di vê salê de, bi taybetî di nava saziyên Yekîtiya Ewropayê (YE) de, rewşa gelê kurd ji nêz ve were şopandin. Di nêzîkatiya YE'yê de, a li pirsgirêka kurd, guhertineke erênî dikare çêbibe.