DİJİTAL DUYGUSAL TACİZ “MOBBİNG”

Günümüzde işyeri ortamının özelliklerinden biri çalışanlarına değer verilmesi, sağlıklı ve güvenli bir iş ortamı sağlamasıdır. Buna karşın örgütler son yıllarda çalışanlarının duygusal sağlığına ciddi bir tehdit oluşturan duygusal taciz olgusu ile karşı karşıyadır. Duygusal taciz; bir bireye bir veya bir kaç kişi tarafından sistemli biçimde yöneltilen, düşmanca ve ahlak dışı davranışlardır.

Örgütsel yaşam, insanoğlunun zamanının büyük kısmını geçirdiği, sosyal ilişkiler kurduğu, kaçınılmaz bir şekilde “örgütsel stres” olarak kavramsallaştırılan sıkıntıların yaşandığı teşkilatlı yapıdır. İş stresi ya da mesleki stres olarak da adlandırılan kavram, pek çok etkene bağlı olarak değişmektedir.

İşyerindeki stres etkenlerinden en az dikkat çeken veya normal olarak karşılananı ise yabancı literatürde “Mobbing” Türkçede “Duygusal Taciz” olarak ifade edilen sosyopsikolojik durumdur. Duygusal Taciz “Mobbing” bir kişinin ya da bir grubun hedef seçilmiş kişiye karşı uyguladıkları ısrarlı, sistematik, aşağılayıcı, hakir görücü, yıldırıcı, haksız söz ve davranışlarda bulunmasıdır

Duygusal taciz özellikle kamu sektöründe, sosyal aktivitelerde ve eğitim kurumlarında risk faktörü olarak ortalamanın 2.8 katı daha yaygın olarak görülmektedir

Dijital duygusal taciz, İnternet veya cep telefonu aracılığıyla gerçekleşen nispeten yeni ve ciddi bir zorbalık türüdür. Duygusal taciz, cep telefonu aramaları, kısa mesajlar, resimler veya videolar, e-postalar, sohbetler, web siteleri veya sosyal medya aracılığıyla birçok farklı şekilde uygulanmaktadır. Farklı dijital zorbalık ve saldırganlık türlerinin bu listesi kapsamlı değildir ve teknoloji geliştikçe yeni dijital zorbalık biçimleri de göreceğiz.

Dijital duygusal taciz, geleneksel duygusal tacizlikdenfarklı şekillerde farklılık gösterir:

Bir dereceye kadar, dijital duygusal tacizlik yapabilme yeteneği teknik uzmanlığa bağlıdır.

Dijital duygusal tacizlik öncelikle dolaylıdır ve yüz yüze gerçekleşmez ve bu nedenle duygusal tacizlik genellikle anonim olabilir.

Uygulayıcı (lar), en azından kısa vadede, genellikle madurun tepkisini görmezler.

Dijital duygusal tacizlik farklı destekleyici roller, geleneksel duygusal tacizlikten daha karmaşıktır. Geleneksel zorbalığın nedenlerinden biri, birinin iş boyunca veya destekçiler üzerinde güç kullanarak elde ettiği statüdür, ancak bu genellikle dijital zorbalığın failleri için eksiktir.

Potansiyel destekçilerin veya tanıkların genişliği veya miktarı, normalde geleneksel zorbalık yoluyla ulaşılan nispeten küçük gruplara kıyasla, akran grubunun içinde ve dışında geniş bir kitleye ulaşabildiğinden daha büyüktür.

Dijital duyusal tacizden kaçmak zordur. Güvenli bir şehir yok, bir damla ötede şehir yok. Kurban, cep telefonuna veya PC'ye mesaj gönderilebileceğinden veya nerede olursa olsun web sitelerinde olumsuz bir şekilde bahsedilebileceğinden, prensip olarak günün 24 saati gerçekleşebilir.

Öneriler

Öncelikle duygusal tacizi sürecinin çok başında fark ettiyse, sağlam ve özgüvenli bir iletişim ile zorbaya (mobbing yapan kişi) ve çetesine “Dur” demeyi bilmeli, bunun için yeni davranışlar öğrenmeli. Haklarına sahip çıkacağını, sınırlarını hissettirmeli. Çatışmanın çözümlenmesi için yardım istemeli. Kendi işini yapmalı, işi dışında verilen önceliksiz işleri yapmak zorunda bırakılırsa, bunu yazılı istemeli. Susmamalı, içe atmamalı, onur meselesi yapmamalı, bu durumdan üstlerini haberdar etmeli.

Çalışanların duygusal tacize uğrama durumunda hukuksal anlamda neler yapılabileceğine dair bilgilere yer verilmelidir

Birlikte çalışmadan doğan sorunlar zamanında çözülmeli ve sorun kronikleşmeden çözüme kavuşturulmalıdır.

Ülkemizde de hukuki anlamda kanunlarımızda dijital duygusal taciz davranışını tanımlanması için gerekli yasal düzenlemelerin biran önce yapılması gerekmektedir.