04 Aralık 2024
  • İstanbul8°C
  • Ankara4°C

YAŞLILARDA FİZİKSEL AKTİVİTE EGZERSİZİNİN ÖNEMİ

Doç.Dr. Şükrü Bingöl

29 Mart 2021 Pazartesi 08:43

Yaşlı nüfusu egzersize teşvik etmek önemli bir sosyal görevdir. Yaşlı nüfusu günümüz dünyasında hızla artmaktadır.

Yaşınız veya fiziksel durumunuz ne olursa olsun, egzersize başlamak ve formda kalmak için asla geç değildir. Bu köşe yazımda, güvenli bir şekilde egzersize başlamanıza ve bunu eğlenceli hale getirmenize yardımcı olmaya çalışaçam.

Günümüzde hızla gelişen teknoloji sebebiyle insanlar zamanlarını ev ve iş yaşamlarında eskiye göre daha az hareket ederek harcamaya başlamışlardır. Bu da onları hareketsiz bir yaşam tarzına yöneltmiştir. Toplum sağlığını olumsuz etkileyen en önemli faktörlerin başında hareketsiz yaşam gelmektedir.

Bireylerin hareketsiz yaşam tarzlarını benimsemeleri sağlık açısından birçok hastalığa sebep olmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve obezite gibi bulaşıcı olmayan hastalıklardan sonra insan sağlığını tehdit eden en önemli risk faktörü fiziksel hareketsizlik olarak görülmüştür.

Bireylerin çocukluktan ergenliğe, ergenlikten yaşlılığa kadar düzenli spor ve egzersiz yapması, beden sağlığının korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Beden sağlığımızı korumak için düzenli ve devamlı yaptığımız egzersizin bizi hastalıklardan koruduğu ve kilomuzu dengelediği bilinmektedir. Düzenli olarak yapılan fiziksel aktivitenin, kan basıncını ve kan şekerini kontrol altına aldığını, kolon kanseri ve koroner kalp hastalığı riskini azalttığını, kas iskelet sistemi hastalıklarını önlediğini yapılan çalışmalarda belirtilmiştir. Fiziksel aktivite düzenli bir şekilde yapıldığında bu saydığımız birçok fizyolojik etkilerini olduğunu görmekteyiz. Ayrıca zihinsel ve duygusal sağlığı da olumlu yönde etki etmektedir.

Yaşlı yetişkinler için egzersizin faydaları nelerdir?

Yaşla birlikte yavaşlama ve hareketsiz hale gelmemizin birçok nedeni vardır. Sağlık sorunları, kilo veya ağrı sorunları veya düşme endişeleri nedeniyle olabilir. Ya da belki egzersiz yapmanın kendine göre olmadığını düşünüyordur.. Ancak yaşlandıkça, aktif bir yaşam tarzı sağlığınız için her zamankinden daha önemli. Yapılan araştırmalar fiziksel aktivitenin uzun ömre katkıda bulunan bir numaralı faktör olduğunu ve hayatınıza fazladan yıllar eklediğini ortaya çıkarmıştır. Ancak aktif olmak sadece hayatınıza yıllar eklemekle ilgili değildir, aynı zamanda yıllarınıza hayat eklemekle ilgilidir.

Fiziksel Aktivitenin Beden Sağlığı Üzerine Etkileri

Metabolizmayı hızlandırır ve kilo alımını önler.

Kemik kaybının ve kırılganlığın azalması,

Kronik hastalıkların etkisini azaltır.

Vücut da su, tuz, mineral kullanımının dengelenmesine yardımcı olur.

Kas kuvveti korunur ve artar.

Bağışıklık sistemini güçlendirme,

Hareket kabiliyetinizi, esnekliğinizi ve dengenizi geliştirir.

Ruhsal ve Sosyal Sağlık Üzerine Etkileri

Kaliteli uyku

Ruh halinizi ve özgüveninizi artırır

Bireyler arası iletişim becerilerini geliştirir

Bireyler için sosyal uyum ve kabul görme oranını arttırır.

Beyin işlevini geliştirir.

Yaşlı yetişkinler için faydalı aktiviteler

Egzersizler hafiften ağıra doğru ısınarak başlar soğuyarak bitirilir.

Bir fincan çay yapmak için kalkmak, evinin etrafında dolaşmak, yavaş tempoda yürümek, temizleme ve toz alma, yatağı yapmak, uyanık olmak, tempolu yürüyüş, bisiklet sürmek, yüzme, dans etmek, doğa yürüyüşü, yoga, plates, şınav ve mekik gibi kendi vücut ağırlığınızı kullanan egzersizler yapmak, bahçe veya tarlada çalışmak v.s.

Örnek egzersizler; https://www.youtube.com/watch?v=pWXvrdta5zE&list=PLmk21KJuZUM4HTrJ7hrJ8yxhToKkJT8a8

https://www.youtube.com/watch?v=QT5d4tTXW6U&list=PLmk21KJuZUM6_Gy9jxzF9sTO_6u_tYCOm

https://www.youtube.com/watch?v=guOj99WPZnw&list=PLCCD15A44D95DBCDF

Doğru diyetle aktivite seviyenizi destekleyin. Egzersizi günün yorgun olmadığınız saatlerinde yapınız ve günlük yaşamınızın bir parçası haline getiriniz. Egzersiz ve fiziksel aktivitenin miktarından çok sürekli ve düzenli yapılması önemlidir. Her bireyin ihtiyacı olan egzersiz ya da yapabileceği fiziksel aktivite farklıdır. Emniyetli olmalı ve yaralanma ihtimali düşük olmalıdır. İhtiyacınıza ya da kapasitenize uygun egzersiz programı almak için bir uzmana varsa hastalığınız doktora danışın.

Sonuç:

Pasif bir yaşam süren yaşlı bireylerin düzenli egzersize teşvik edilmesi gerekmektedir. Bu görev yaşlı bireylerin çevresinde bulunan aile bireylerine, arkadaşlarına, komşularına, doktoruna, en çokta biz beden eğitimi spor öğretmenlerine ve devletin ilgili birimlerine düşmektedir. Huzur evlerinin günlük programlarına yaşlılara uygun çeşitli egzersiz programlarını almaları pek çok yönden de faydalı olacaktır.

Kaynakça:

Nihal ATA 2019