Diyabet, bir başka deyişle şeker hastalığı, metabolik hastalıklar sınıfına dahildir. Şeker hastalığı, kandaki şeker seviyesinin yükselmesi ile meydana gelmektedir.
Edinilen bilgiye göre, günya genelinde 380 milyon şeker hastası bulunmaktadır. Ayrıca bu rakam her yıl katlanarak artmaktadır.
Şeker hastalığı, tip 1 diyabet ve tip 2 diyabet şeklinde ikiye ayrılır ve her bir tip birbirinden farklılık göstermektedir. Bu sebeple şeker hastalığının tedavisi ve beslenme şekli için tanı çok büyük önem taşımaktadır.
Şeker Hastalığı Tip 1
Yağ dokusundaki hücrelerin ve iskelet kaslarının, kandaki glikozu absorbe edebilmesini sağlayan insülin hormonunun uygun şekilde üretilememesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Kan şekeri seviyesi çok fazla yükseldiğinde açlık ve susuzluk hissinin artması, sık idrara çıkma ihtiyacı gibi sorunların yanı sıra, böbrek yetmezliği, kalp sorunları ve görme problemleri gibi daha ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilmektedir.
Dünya genelindeki şeker hastalarının yaklaşık olarak % 10’u tip 1 şeker hastalığı ile yaşamaktadır.
Şeker Hastalığı Tip 2
Genellikle yetişkinlerde ve yaşlılarda gözlenmektedir. Tip 2 şeker hastalığı, yaşam stilinde yapılan yanlışların bir sonucu olmakla birlikte, metabolik bir hastalık değildir. Yani kişi doğduğunda bu hastalıkla birlikte doğmaz, sonradan gelişir.
Vücudun pankreas tarafından üretilen insülini uygun şekilde kullanamaması sonucu ortaya çıkmaktadır. Belirti ve semptomları da tip 1 şeker hastalığına benzemektedir.
Dünya genelindeki şeker hastalarının % 90’ında gözlenmektedir.
Çaresi olmayan şeker hastalığı ilaçlar ile kan şekerinin düzenlenmesi şeklinde tedavi edilmektedir. Öte yandan yeme içme yapılan bazı değişimler ve düzenli egzersiz ile kandaki şeker seviyesini düşürmek mümkündür.
Şeker Hastalığı Tip 3
Diyabetli kişilerde alzheimer hastalığının yüksek oranda bulunması sebebi ile bazı bilimsel çevreler bu hastalığa Tip 3 diyabet demektedirler. Bilim insanları alzheimer hastalarında beyinde belirli bölgelerde glikozun işleme girmesinde problemler olduğunu bulmuşlardır. Bu nedenle insülin direnci tanısı konulan kişiler bir yol ayrımına geldiklerini kabul etmelidirler.
Şeker hastalarının tüketmesi gereken yiyecekler nelerdir?
Bazı besinleri sıklıkla tüketerek kanda bulunan şeker oranını düşürmek mümkün.
Yapılan araştırmalara göre, antioksidan (polifenol) içeren bitkisel kökenli besinler, kan şekerinin düzenlenmesinde etkilidir ve şeker hastalığı riskinin düşürülmesine de yardımcı olmaktadır.
Bu yiyecekler şu şekildedir;
Bitter Çikolata
Bitter çikolata, flavonoidler ve diğer antioksidanlar bakımından zengindir
Bitter çikolata, insülin direncinin düşürülmesine ve insülin hassasiyetinin artırılmasına, açlık ve tatlı ihtiyacının azaltılmasına yardımcı olmaktadır.
Ispanak
Şeker hastalığı için en ideal seçim, düşük kalori ve düşük karbonhidrat içeriklerinin yanı sıra antioksidan özelliklerine sahip oldukları için; ıspanak, pazı ve brokoli gibi sebzelerdir.
Yapılan araştırmalara göre, bu gibi yeşil yapraklı sebzeler ve özellikle de ıspanak, tip 2 şeker hastalığının gelişmesi ihtimalini % 14 azaltmaktadır.
Sarımsak
Sarımsak, kandaki kolesterolün düşürülmesinde ve kanın damarlar içinde pıhtılaşması ihtimalinin düşürülmesinde, felç riskinin azaltılmasında ve tansiyonun düşürülmesinde etkilidir. Şeker hastalığı üzerindeki etkiler tam olarak netleşmemiştir.
Ancak, yukarıda saydığımız tüm sağlık sorunları şeker hastalığı ile ilişkili olabileceği için sarımsak, şeker hastalığını önlemeye yardımcı bir besin diyebiliriz.
Fasulye
Lif yönünden oldukça zengin bir besin maddesi olan fasulye, glikoz emiliminin düzenlenmesine yardımcı olur. Yapılan bir araştırmaya göre fasulye, felç riskini de en aza indirgemektedir.
Balık
Omega-3 kaynapı olan balık, kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı olur, yağ ve protein içerdiği için karbonhidrat emilimini azaltır. Bu sayede kandaki şeker seviyesinin dengelenmesini sağlar.
Karbonhidrat oranı oldukça düşük olan yumurta akı, yağsız protein yönünden zengin bir besindir. Bu sebeple kandaki şeker seviyesinin yükselmesini önlemektedir.
Nişasta içermeyen bir sebze olan domates, kanda bulunan şekerin seviyesinin kontrol altında tutulmasını sağlayacaktır.
Karotenoid ve flavonodiler bakımından zengin olan domates, anti-iltihap ve antioksidant özelliklere sahiptir. Bundan dolayı da domates, kronik hastalıkların gelişmesi riskinin azaltılmasına, kalp hastalıklarına karşı korunmaya, kolesterol ve şeker hastalığına neden olan diğer sinyallerin giderilmesine yardımcı olmaktadır.
Güçlü magnezyum kaynağı ve doymamış yağ oranıyla badem, kan şekerini düzenleyen en önemli besinlerden biridir.
Yapılan araştırmalara göre, magnezyum oranı yüksek beslenme şekli, tip 2 şeker hastalığının gelişmesi olasılığını % 30 oranında azaltmaktadır.
Yapılan bir araştırmaya göre, yemeklerde tereyağı veya margarin gibi katı yağlar yerine zeytinyağı tercih edilmesi, şeker hastalığının gelişimini yüzde 50 oranında azaltıyor.
Ayrıca antioksidan ve tekli doymamış yağ içeriği sayesinde, kalp sağlığını korumakta ve şeker hastalığına neden olabilen kolesterolün düşürülmesine yardımcı olur.
Kan şekerini düzenleme özelliğine sahip olan tarçın, 2 diyabet hastalarının kalp krizi geçirme olasılığını azaltmaktadır.
Yapılan araştırmalara göre, günde 1 ile 6 gram kadar tarçın tüketilmesi halinde, kana bulunan kan şekeri, kolesterol ve yağ oranı azalma göstermektedir.
Bu sebeple yemeklerinizden, tatlılarınızdan ve hatta bitki çaylarınızdan tarçını eksik etmemenizi öneririz.
