Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasemin Bilgin Büyükkarabacak, son yıllarda giderek artan yemek borusu kanserine sebep olan en büyük etkenlerden birinin ‘sıcak çay’ içilmesi olduğunu söyledi.
Yemek borusu kanserinin, yemek borusunun içini döşeyen hücrelerden kaynaklanan yutma fonksiyonunun değişik evrelerde çeşitli derecelerde etkileyen agresif bir sindirim sistemi hastalığı olduğunu, erkeklerde kadınlardan daha çok görüldüğünü belirten Doç. Dr. Yasemin Bilgin Büyükkarabacak, bu kanserin, dünyada ölüme sebebiyet veren kanserler sıralamasında 6. sırada yer aldığını açıkladı.
Sıcak çay tüketimi ile ilgili bilgiler veren Doç. Dr. Yasemin Bilgin Büyükkarabacak, “Katı gıdalara karşı takılma hissi olsa dahi hastaların bu şikayeti göz ardı etmeyip, ileri aşamalarda hastalığa yakalanmaktansa erken aşamalarda bizim hastalığı yakalayıp, tedavi etmemiz gerekiyor. Yemek borusu kanserlerinin en büyük etmenlerinin bir tanesi de ‘sıcak çay' içilmesidir. Ülkemizde özellikle Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Orta Anadolu Bölgesi'nde sıcak ve semaver çayı içilmesi çok sıkıntılı bir durumdur.
Hastaların yemek borusu kanserine etken olan sıcak çaydan kurtulmaları için çayı en az 3 dakika beklettikten sonra ılık şekilde içmelerini tavsiye ediyoruz. Alkol ve sigara, yemek borusunun mide girişinin hemen üstündeki kısımdaki kanserlerde çok büyük etken. Alkol kullanımı, sıcak çayla beraber artan gastroözefageal reflü özellikle mide girişindeki kanserlerin başlıca etkenidir. Böyle bir durumda da Prof. Dr. Ahmet Başoğlu başkanlığındaki ekiple yemek borusu kanseri hastalıklarının tedavisini kapalı yöntemlerle tedavi ediyoruz” diye konuştu.
2014 yılından itibaren hastalığın kapalı yöntemle tedavi edildiğinin altını çizen Dr. Büyükkarabacak, “Yemek borusu kanserleri, dünyada ölüme neden olan kanserler sıralamasında 6'ıncı sırada yer alıyor. Son yıllarda özellikle fast food gıda kullanımı, hazır gıda kullanımı, alkol ve sigara kullanımının artmasına bağlı olarak yemek borusu kanseri ölüme sebep olan kanserler sıralamasında üst sıralara doğru çıkmaya başladı. Katı gıdaları yutma güçlüğü hastalığın ilk belirtisi olarak dikkat çekiyor.
Hastalığın ilerleyen aşamalarında hasta sıvı gıdalara karşı da yutma güçlüğü yaşamaya da başlar. Kilo kaybı hızlıca gelişir. Bu belirtileri yaşayan hastaların hızlıca ilgili bir merkeze başvurmaları uygun olacaktır. Hastalık, erken evrede yakalandığı zaman tedavisi tamamen cerrahidir.
Son yıllarda özellikle açık cerrahilerin aksine kapalı cerrahi yöntemiyle hem hastane kalış süresi kısalmakta hem de iyileşme süresi kısalmaktadır. Ameliyat sonrasında ek tedaviye ihtiyaç olan hastaların tedavileri de erken başlamaktadır. 2014 yılı öncesinde bu kanser vak'alarında açık cerrahi yöntemini kullanıyorduk.
Karından yaklaşık 25 cm'lik bir kesi ve göğüsten 25 cm'lik bir kesi gerekirse de boyundan 10cm'lik bir kesiyle yemek borusu çıkartıldıktan sonra yeni oluşturulan mide yukarıda kalan yemek borusuna bağlanıyordu. Hataların hem iyileşme süreleri uzundu hem de cerrahi sonrası ağrı sebebiyle hasta hayat kalitesi biraz daha kısıtlıydı. 2014'ten sonra uygun hastalarda kapalı cerrahi yöntemleri kullanmaya başladık.
Karından yaklaşık 5 delikle, göğüsten yaklaşık 2 delikle yemek borusu hem kanserlerine hem de iyi huylu hastalıklara müdahale etmekteyiz. Tedavi süresi hastaya bağlı bir faktör olarak değişiklik gösterebilir” şeklinde konuştu.
Cerrahi müdahalenin ardından yapılması gerekenleri de aktaran Büyükkarabacak, şunları söyledi:
“Normal şartlarda hastalar yaklaşık 1 hafta sonra hastaneden taburcu olur, 1 ay içerisinde de normal hayatlarına geri dönmeye başlarlar.
Bu hastalar cerrahi tedavinin ardından normal şekilde beslenemeyecekler. Çünkü yeni oluşturulan mideden yapılan bir yemek borusuna sahip olacaklar. Günde 3 öğün beslenme dışında günde 6 öğün az az ve sık sık yemek yemek zorundalar.
Hastaların yemek yedikten sonra yatmaması gerekiyor. Çünkü yemek sonrasında hasta direkt yatış pozisyonuna geçerse yeni oluşturulan midenin içindeki tüm gıda nefes borusuna dolacaktır ve hasta öksürükle geri uyanacaktır. Daha sonrasında akciğere kaçan bu gıdalar enfeksiyona sebep olacaktır.
Bunun için hastaların yemekten en az 2 saat sonra yatış pozisyonuna geçmeleri gerekiyor. 1 ay boyunca en katı gıda püre kıvamında olmak üzere beslenmeleri gerekiyor. 1 ay-45 gün sonra da normal vasıflı gıda ile beslenebilirler.” İHA
