Toplu taşıma kurallarına uyalım

Toplu taşıma araçlarına binmek ve inmek için sıraya girilmelidir. İçeride yer kapmak için öndekileri iteklemek ve/veya sıranın önüne geçerek binmek saygısız bir davranıştır.

Toplu taşıma aracına bindikten sonra, oturulan yerdeki yan koltuğa eşya koyarak, o yeri başkası için rezerve etmek sıradan gelenlere haksızlıktır. Yer tutulan kişinin oturması gerekiyorsa, önce oturan kişinin kalkması ve yerini gelene vermesi en nazik davranıştır.

Hanımlarla birlikte sırada beklerken, taşıta binerken ve taşıtta ayakta dururken arada mesafe olmasına dikkat etmek ve hanımları rahatsız etmemek gereklidir.

Erkek ya da hanım taşıtta elini, kolunu, dizini ve ayağını uygun yere koymalı; kimseyi rahatsız etmemelidir.

Toplu taşıma araçlarında çocukların büyüklere, gençlerin yaşlılara, erkeklerin hanımlara yer vermeleri saygı ve nezaket gereğidir. Elinde büyük eşyası, kucağında çocuğu olan ya da yaşlı, hamile veya hasta olan kişiye taşıtta yer vermek bir zorunluluk değil, saygı ve nezaket gereğidir. Bu yüzden oturan kişi de saygı ve nezaket gereği kendisine yer veren kişiye teşekkür etmelidir.

Hiç kimse, şehir içi toplu taşıma araçlarında “ben de para veriyorum” diyerek yaşlılara, çocuklu ve hamile hanımlara, engellilere ve gazilere saygısız davranma hakkına sahip değildir. Taşıtlarda bu kişilere yer vermemek için uyuyor gibi yapmak veya dışarıya bakmak saygısızlık ve hatta terbiyesizlik kabul edilir. Böyle bir olumsuz davranışı yapan yaşlı veya özürlü değilse, araçta bulunanlar tarafından kınanır.

Yorgun veya rahatsızlığı olan bir erkek, toplu taşıma aracında genç bir hanıma yer vermeyebilir. Buna karşın genç bir hanım yaşlı bir erkeğe ya da hanıma yer verebilir. Ancak bir hanım yorgun veya rahatsız olup oturmak istediğinde genç bir erkeğe yaklaşarak oturmak istediğini nezaketle ifade ettiğinde, nazik ve saygılı bir erkek hanımı asla reddetmemeli; hanım da oturduktan sonra bu iyiliğe karşılık olarak o erkeğe gülümseyerek teşekkür etmelidir

Toplu taşıma araçlarında birlikte olunan kişilerle kısık sesle konuşulmalı, özel ve gizli konular konuşulmamalı, başkaları hakkında isim vererek konuşmaktan kaçınmalıdır. Öte yandan toplu taşıma araçlarında yakındaki kişilerin konuşmalarını dinlemek ve söze karışmak da nezakete aykırıdır. Eldeki şemsiye, paket, çanta gibi eşyalar taşıtta dikkatli taşınmalı; başkalarının giysilerine veya kendilerine zarar verilmemelidir.

Kişi, ineceği durağa gelmeden kapıya yaklaşmalı; son dakikada fırlayıp herkesi rahatsız ederek hızla inmeye çalışmamalıdır. Toplu taşıma koltuklarına zarar verilmemeli ve çöpler kesinlikle aracın içine atılmamalıdır.

Hakkari gibi misafirperver bir ilde yaşlı, engelli, hamile ve ayakta bekleyen hanımlara gençlerin yer vermemesi örf ve adetlerimize göre saygısızlığın bir göstergesidir. Bunlar ya aile terbiyesi almamış, ya da okullarda öğretmenleri tarafından saygı kuralları kendilerine öğretilmemiştir gibi yorumlanıyor.