Hakkari ilimiz düğünleriyle gündem olmaya devam ediyor. Şemdinli’de yaşayan Sofi Ömer’in halayı sınırlarımızı aştı ve dünya gündeminde. Yerel kıyafetlerimiz, şarkılarımız, dayanışma ve yardım örneğimiz çok konuşuluyor.
Halayımız da soldan, çünkü kalp sol yanımızdadır. Kalbimizin çizdiği yoldan yürüyen yürekli insanlarız. Her halay bir sesleniştir, bazen bir isyan, bazen çığlık. Ve her halay yaşanmış bir hikâye ve sevdadır.
İlimizde işsizlik gittikçe büyüyor. Üniversiteli gençlerimiz bile boşta geziyor. Ama her şeye rağmen düğünlere ara verilmiyor. Eskiden sadece hafta sonu düğün törenleri yapılırdı. Oysa şu aralar hafta içi, hafta sonu her gün ilimizde düğün merasimleri yapılıyor. Halı sahalarda, okul bahçelerinde, kentin her tarafında halay görmek mümkün.
İlimizde gerçekleşen düğünler halkı ikiye böldü. Bu geleneğimizi eleştirenler çoğunlukta. Düğün merasimi özel bir törendir. İnsanlar samimi oldukları dost, ahbap, yakın arkadaş ve komşularını davet ederler. Oysa bizde gelişigüzel herkese davetiye gönderilir. Kimin işyerine, çalıştığı kurumuna gitsen masa üzerinde birikmiş onlarca davetiye ile karşılaşıyorsun.
Çoğu düğün sahibi de resmi kurumların isim listesinin çıktısını alarak herkese davetiye yazmaktadır. İlimizde herkes haftada en az 1000 lira mutlaka vermek zorunda kalıyor. İsa D isimli vatandaş, “Ben asgari ücret ile çalışıyorum. Ayda sadece düğünlere verdiğim para 8 bin lira. Yani maaşım düğünleri karşılamıyor” dedi. Ömer Ç. İsimli vatandaş ise, “Kredi çekerek veya dost akrabadan borç para alarak düğünlere gidiyoruz” açıklamasında bulundu. Yani düğünler konusunda kime dokunsan dert küpü.
Düğünlerimiz elbette külfetlidir. Her düğün 500 bin lira masraf demektir. Herkesi davet edip bu masrafı çıkartırız düşüncesi de yanlıştır. Zengin olan varlıklı aileler bari hediye kabul etmesin diye bir akım başlatıldı. Zibek ve Seyitoğlu aileleri dışında sürdüren olmadı. Düğünlerde zarf dediğimiz hediyenin alt limiti 100 liradır. Haftada on tane 100 lira bile verdiğinde bin lira yapıyor.
Çile sadece maddi değil, müzisyenlerimiz de desibeli ayarlayamıyorlar. Düğün alayının dört bir yanına yerleştirdikleri kolonlar kulağımıza işkence ediyor. 50 lira verilen bahşiş için 300 lira vermiştir diye abartı yapılıyor. Düğün sahipleri ve vatandaşlar vergi alır gibi, bahşiş için her törene gelip vatandaşı canından bezdiren çingenelerden de oldukça rahatsızlar.
Düğün özel gündür, eğlencedir, gerekliliktir. Ama geleneklerimize mal edilen ve tadını kaçırdığımız kurallar işkenceye dönüştürmüştür.
Ayrıca “Kime ne kadar xelat, para gelmiş” yarışı da başladı. Bir bu eksikti. 200 bin lira zarf gelmiş ise düğün sahibi ertesi gün 500 bin lira gelmiştir yaygarası yapmaktadır. Bu nasıl bir yarış ve rekabettir anlamış değilim.
Düğünlerimiz devam ediyor ve biz zarf dağıtmak üzere turlamaya devam edeceğiz.
