Babam anlatırdı; Eskiden Hakkari ve çevresinde biri vefat ettiğinde taziye yedi gün sürerdi. Kimse tıraş olmazdı, düğün ve eğlenceye iştirak etmezdi, evlerde çamaşır yıkanmazdı, radyo ve televizyon yasaklanırdı. Renkli giyim tarzı olmazdı. Ve bazı ailelerde yas yıllarca sürerdi. O dönem geride kaldı.
Düğün ve taziyelerimiz çok görkemlidir. Bayramdan sonra düğün sezonu açılıyor ve her hafta 30-40 düğün merasimi yapılacak. Bu arada dünyada okul bahçesi ve halı sahalarda düğün yapan tek milletiz.
Taziyelerimizle ilgili bazı önemli notlar paylaşmak istiyorum. Daha doğrusu bazı önerilerde bulunmak istiyorum.
-Taziye üç gün değil, iki gün olmalı.
-Taziyede çay ikramı bana çok yanlış gibi geliyor.
-Yemek meselesi ise başlı başına bir sorun. Üç günde üç öğün yemek hazırlatılıyor. Bunun maddi bedeli 15 bin ile 20 bin arası değişiyor. Bazı aileler kendi aralarında para toplayarak destek olmaktalar. Bazı ailelerin maddi gücü olmadığı için taziye sonrası büyük sıkıntı yaşamaktalar. Bu arada yemek erkekler için ayrı, kadınlar için ayrı servis ediliyor. Yani masraflar katlanıyor.
-Bu arada kimse kırılmasın bir eleştirim de imamlara… Zengin ve tanınmış bir aile ferdi vefat ettiğinde tüm imamlar sıraya giriyor ve Fatiha okumakta adeta yarışıyorlar. Ama gariban ve sıradan biri vefat ettiğinde Fatiha okutulacak imam bulamazlar.
Örf, adet ve gelenek bir toplumun aynasıdır. Cenaze ve taziyelerde halkımızın gösterdiği duyarlılık dünyada eşi ve benzeri olmayan bize has bir ayrıcalıktır. Lakin bu değindiğim konularda bir değişim ve çalışma gerçekleşirse kimse mağdur olmamış olur.
Düğün sezonu başlamadan bir eleştiriyi de tekrarlamaktan yarar görüyorum. İlimizde ne yazık ki düğün törenleri bir ticaret gibi görülmektedir. Düğün öncesi yapılan yüksek rakamlı masraflar davetlilere endeksli düşünülüyor. Bir kamu kurumundan alınan personel listesi tanıyan, tanımayan herkes davet ediliyor. Ve bazı aileler neredeyse zarf “Xelat” rekabeti ve yarışına bile girmekteler. Onlara 60 bin geldi, bize en az 70 bin lira gelmelidir gibi…
Bazı değişimler yaşamı kolaylaştırır diyerek herkesi bu konuda duyarlı olmaya davet ediyorum.
